Gelderland

online 25-03-2023; versie 04-10-2023

Bronnen voor Tweede Wereldoorlog-onderzoek; online en boeken
Zie ook Algemeen

Gelderland (algemeen, hele provincie)

Online

  • Gelders Archief
    Provinciaal Archief
  • Gelderland herdenkt
    Initiatief van o.a. de provincie, Omroep Gelderland e.v.a.
  • Oorlogsbronnen Gelderland
    Initiatief van de stichting WO2GLD (voorheen ‘Stichting Versterking Herinnering WOII’) en het Netwerk Oorlogsbronnen.
  • Oorlogsslachtoffers West-Betuwe 
    Initiatief van Richard van de Velde 
    Informatie en oorlogsdoden uit de Gemeente West-Betuwe met o.a. Asperen, Beesd, Buurmalsen, Deil, Enspijk, Est, Geldermalsen, Gellicum, Haaften, Heesselt, Hellouw, Heukelum, Herwijnen, Meteren, Neerijnen, Ophemert, Opijnen, Rhenoy, Rumpt, Spijk, Tricht, Tuil, Varik, Vuren, Waardenburg.
    Informatie en oorlogsdoden uit de Gemeente Buren met o.a. Beusichem, Buren, Eck en Wiel, Erichem, Ingen, Kapel-Avezaath, Kerk-Avezaath, Lienden, Maurik, Ommeren, Ravenswaaij, Rijswijk, Zoelen, Zoelmond.
  • Operation Marken Garden: the Digital Monument – civilians
    Database met namen burgerslachtoffers ten gevolge van Operatie Market Garden in de regio Zuid-Veluwe. Het gaat hierbij om de omgeving Arnhem, Ede, Oosterbeek, Velp en Wageningen.

Literatuur

Alleen boeken en studies zijn opgenomen; afzonderlijke kranten- en tijdschriftenartikelen niet.

  • J. van Alphen. Tussen Waal en Lek. 1939-1945 (1984)
    Over krijgshandelingen in Tielerwaard.
  • Alexander McKee. The race for the Rhine bridges (1971) Ned. vertaling: De race naar de Rijnbruggen. De strijd om Arnhem en Nijmegen 1940-1944-1945 [1972]
  • Henk Krosenbrink. Grensgevallen. Vluchtelingen tussen 1933 en 1940 (2009)
    Bevat namenlijsten verschillende groepen vluchtelingen.
  • Henk Krosenbrink. Met de moed van de angst. Oorlogsbelevenissen in Achterhoek en Liemers (1981)
  • Hidde J. Luining. Veroordeeld tot graver. Graven voor de O.T. in Noord-Nederland 1940-1945 (1991)
    Beschrijving van de ervaringen van door de Duitse bezetters gedwongen te werk gestelde Nederlanders in o.a. Gelderland.
  • W.P. Nederkoorn en G.J.B. Stork. Er op of er onder. Hoe de Achterhoek en Lijmers de Duitsche bezetting doorstonden en ervan werden bevrijd. (1946)
    Boekwerk van 538 p. Gegevens over de bezettingstijd, het verzet en de bevrijding. Bevat namen en portretten gesneuvelden.
  • Evert van de Weerd. Luchtoorlog boven Ede. Vliegtuigcrashes en bombardementen in de Gelderse Vallei. 1943-1944 (2009)

Literatuur en sites over legereenheden betrokken bij de gevechten in Gelderland

  • 51st Highland Division
    Actief in Gelderland in november 1944 en februari 1945. Actief in Twente april 1945. 
  • Henny Haggeman. De laatste dagen van soldaat Haggeman. Gebeurtenissen in de Achterhoek tijdens de Tweede Wereldoorlog. (2019) Persoonlijke verhalen over o.a. verzet, de strijd om de Grebbeberg, bombardementen, fusillades, onderduikers, pilotenhulp.
  • J.B. Salmon. The history of the 51st Highland Division (1953)
    Boek en site bevatten verliescijfers. 
  • De Slag om de Grebbeberg en Betuwestelling in mei 1940
    Zeer rijke site van Stichting De Greb. 
  • Operation Market Garden: The Digital Monument
    Database met namen slachtoffers British 1st Airborne Division, 1st Polish Independent Parachute Brigade, US 82nd Airborne Division, US 101st Airborne Division.  
  • Willem H. Tiemens. Teerosen op de Veluwe. De geheime Duitse radiopeilstations op de uitgestrekte heide benoorden Arnhem tijdens de Tweede Wereldoorlog (1986)
    NIOD: “Beschrijving van de organisatie, uitrusting en werkwijze van de geheime Duitse installaties alsmede van de mensen die er gewerkt en gewoond hebben”.
  • E.P. Weber. De vuurproef van het grensbataljon. Belevenissen van het 1e bataljon 26e Regiment Infanterie tijdens den Nederlandsch-Duitschen oorlog van 10-15 mei 1940 (1945)
    Eenheid vocht op 10 mei 1940 aan het Maas-Waalkanaal bij Heumen. Boek online beschikbaar. Bevat namen en portretten gesneuvelden.

Gelderland (per plaats in de provincie)

De inwonersaantallen per gemeente stammen uit de CBS-publicatie Bevolking der gemeenten van Nederland op 1 Januari 1942 (1942, blz 25-53);  de bij de gemeenten behorende plaatsen zijn getraceerd in Van Goor’s Aardrijkskundig Woordenboek (1942). De in dat tweede boek genoemde inwonersaantallen per plaats bleken bij nader onderzoek nogal onbetrouwbaar. Ze worden hier dus niet weergegeven. Volgens het CBS groeide de bevolking van 1930 (het jaar van de laatste vooroorlogse volkstelling, met gegevens per plaats) tot 1942 met iets meer dan 15% -al zijn er zeer sterke regionale verschillen (overzicht alle volkstellingen, plus gegevens). Zie voor gemeentelijke herindelingen van na 1945  de Wikipedia-pagina Lijst van voormalige Nederlandse gemeenten.

Enkele gemeentenamen worden in het Aardrijkskundig Woordenboek (1942) met een afwijkende naam opgevoerd; volldigheidshalve is die afwijkende benaming bij de desbetreffende gemeenten vermeld (b.v. Borculo / Borkelo en Doetinchem / Deutekom).

Bij “losse” dorpen wordt alleen de gemeente vermeld waar ze in 1942 toe behoorden. 

Aalten

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Aalten 11.057 inwoners en bestond uit Aalten, Barlo, Bredevoort, Dale, Haart, Heurne, Lintelo en Uzerlo.

Literatuur

  • Hans de Beukelaer, Ben Boersma. De oorlog onder één dak. Verhalen rond Markt 12 in Aalten. (2010)
    Duitse militairen en onderduikers in 1 pand, waar tegenwoordig het Onderduikmuseum is gevestigd.
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 4 [2018]
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Aalten.
  • Henk Vis. Johannes der Weduwen, een vader voor velen. (2023)
    Biografie van zijn jongste dochter met de vraag: hoe het is om een vader te hebben, die zich inzet voor het vaderland, en niet alleen zijn eigen leven, maar ook dat van zijn kinderen op het spel zet? Hij kwam om het leven door een geallieerde luchtaanval. Het verzetswerk en de dood van deze Aaltense huisarts hebben zijn gezin verdeeld.

Alem

Literatuur

  • Annette Oudejans. Een familie in het verzet. Moed en verraad tijdens de Tweede Wereldoorlog (2018)

Ammerzoden / Ammersooien

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ammerzoden 2679 inwoners en bestond uit Ammerzoden, Wel, Welseind en Wordragen.

Angerlo

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Angerlo 2818 inwoners en bestond uit Angerlo, Baar, Beimerwaard, Beinum, Bingerden, Giesbeek en Latum.

Apeldoorn

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Apeldoorn 75.485 inwoners en bestond uit Apeldoorn, Anklaar, Beekbergen, Beemte, , Broekland, Hoog Buurlo, Hoog Soeren, Hoenderlo, Klarenbeek, Loenen, Nieuw Millingen, Oosterhuizen, Radio Assel (bij Radio Kootwijk), Uddel, Wenum, Wiesel, Wormensematen, Woudhuis, en Zilven.

Online

Literatuur

  • Jan Heerze en Jelle Reitsma. Apeldoorn ’40-’45. Het verhaal achter de Apeldoornse oorlogsmonumenten (2006)
  • Jan Heerze, Jan Marechal, Henk van de Waardt, Jan Wentzel. Een school in oorlogstijd. De Koninklijke HBS tussen 1940 en 1945 (2015)
    Over Koninklijke Hoogere Burgerschool in Apeldoorn.
  • J.H. Middelbeek. Ik draag U op …. Systeem en werk der Nederlandsche Binnenlandsche Strijdkrachten, getoetst aan de lotgevallen van locale eenheden (Apeldoorn en omgeving) [1946]
  • J.W. Mulder. Het Apeldoornse verzet 1940-1945 (1971)
  • Hanneke Oosterhof. Still marching. Canadese bevrijders van Apeldoorn. De oorlog en daarna / Canadian liberators of Apeldoorn. The war and its aftermath [1995]
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 2 (2016)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Apeldoorn
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 3 [2017]
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a.  Apeldoorn
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 5 (2019)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Apeldoorn
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 6 (2020)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Apeldoorn
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 7 (2021)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Apeldoorn
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 9 (2023)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Apeldoorn

Appeltern

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Appeltern 3219 inwoners en bestond uit Appeltern, Alfen, Altforst, Maasbommel, Moordhuizen en Woerd.

Arnhem

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Arnhem 94.657 inwoners en bestond uit Arnhem en Schaarsbergen.

Online

Literatuur

  • G.J.D. Aalders. Fata et facta van het Christelijk Lyceum te Arnhem van 1939-1964 (1964)
  • Alfons E. Brinkhuis. De fatale aanval. 22 februari 1944. De waarheid over de mysterieuze Amerikaanse bombardementen op Nijmegen, Arnhem, Enschede en Deventer (1984)
  • Denise Citroen, Frits Rijksbaron en Gert Jan de Vries (red). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners. [1] (2015)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Arnhem.
  • Harry Kuiper. 14 vluchtelingen. Na de slag om Arnhem 1944-1945 (2009)
    Geschiedenis van de evacuatie van de Arnhemse bevolking in september 1944 aan de hand van verhalen van ooggetuigen.

Barneveld

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Barneveld 16.597 inwoners en bestond uit Barneveld, Essen, Esveld, Garderen, Glinden, Harselaar, Kallenbroek, Kootwijk, Stroe, Terschuur, Voorthuizen, Zeumeren en Zwartebroek.

Batenburg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Batenburg 544 inwoners en bestond uit Batenburg.

Beesd

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Beesd 2742 inwoners en bestond uit Beesd, Akkooi en Renooi.

Bergh / Berg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Bergh 11.957 inwoners en bestond uit Bergh, Azewijn, Beek, Braamt, ’s-Heerenberg, Kilder, Lengel, Loerbeek, Mengelenberg, Stokkum, Vethuizen, Vinkwijk, Wijnbergen en Zeddam.

Bergharen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Bergharen 1686 inwoners en bestond uit Bergharen, Hernen en Leur.

Beuningen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Beuningen 3379 inwoners en bestond uit Beuningen en Weurt.

Beusichem / Beuzekom

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Beusichem 1564 inwoners en bestond uit Beusichem en Zoelmond.

Borculo / Borkelo

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Borculo 5716 inwoners en bestond uit Borculo, Geesteren, Gelzelaar, Haarlo, Heuze, Kulsdam, Lemperhoek, Nederbiel, Overbiel en Respelhoek.

Brakel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Brakel 1742 inwoners en bestond uit Brakel.

Brummen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Brummen 10.179 inwoners en bestond uit Brummen, Coldenhove, Cortenoever, Eerbeek, Empe, Hall, Heimerite, Leuvenheim, Oeken, Rienderen, Tonden en Voorstonden.

Literatuur

  • Zodat wij niet vergeten –  Namen en verhalen van de oorlogsslachtoffers omgekomen in de gemeente Brummen in de periode 1940-1945 (2006)

Buren

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Buren 1838 inwoners en bestond uit Buren, Asch, Erichem en Uutterveld.

Buurmalsen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Buurmalsen 1882 inwoners en bestond uit Buurmalsen en Tricht.

Culemborg / Kuilenburg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Culemborg 9758 inwoners en bestond uit Culemborg.

Dale

Buurtschap in de toenmalige gemeente Aalten.

Literatuur

  • Hans de Beukelaer. ‘Als ik ze maar eens weer kon zien.’ Het bombardement van Dale, 8 februari 1945 (2010)

De Steeg

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]

Deil

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Deil 2215 inwoners en bestond uit Deil, Enspijk, Gellicum en Rumpt.

Didam

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Didam 7488 inwoners en bestond uit Didam, Dijk, Greffelkamp, Heide, Holthuizen, Loil en Oost-Friesland.

Dieren

In 1942 behorend tot de gemeente Rheden.

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]
  • Wencel Maresch. Oorlog aan de Veluwezoom. Dieren, Ellecom, Laag-Soeren & Spankeren 1940-1945 (2005)
    Boekwerk van 461 p. Na 2005 tenminste eenmaal herdrukt.

Dinxperlo

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Dinxperlo 4027 inwoners en bestond uit Dinxperlo, Beggelder, Klein-Breedenbroek, De Heurne en IJzerlo.

Online

Literatuur

  • Diverse auteurs. Dinxperlo 700 jaar (1981). Daarin o.a. Dinxperlo in de Tweede Wereldoorlog door W.B. Veerbeek.
  • Diverse auteurs. Bocholt-Süderwick-Dinxperlo, twee gemeenten aan de grens. Tweetalig (2004), met daarin o.a. Over crisis, oorlog en verzoening door Benard Dorrestijn.
  • Robert-Jan Rijks. Memoires en oorlogsherinneringen van Th. Rijks en Toen de klok stilstond. (2022)
    Het onderzoek naar de laatste oorlogsjaren in Dinxperlo werden gekoppeld aan de herinneringen van zijn vader. Het Duitse hoofdkwartier, getuigenverklaringen, militairen, gevechten en de aanloop naar de bevrijding. Documenten, foto’s en kaartmateriaal. 

Dodewaard

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Dodewaard 2094 inwoners en bestond uit Dodewaard, Hien en Welie.

Doesburg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Doesburg 5194 inwoners en bestond uit Doesburg.

Doetinchem / Deutekom

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Doetinchem 18.029 inwoners en bestond uit Doetinchem, Dichteren, Gaanderen, IJzevoorde, Kruisberg, Langerak, Linzenbosch en Oosselt.

Doornspijk

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Doornspijk 5011 inwoners en bestond uit Doornspijk, Aperlo, ’t Harde (deels, ander deel in gem. Oldebroek), Hoogerot, Kampernieuwstad, Lage Bijssel, Oostendorp, Oosterwolde, Wessinge en Zuiderrot.

Dreumel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Dreumel 2515 inwoners en bestond uit Dreumel, Bandijk, Batooserf, Kop-van-de-Voorn en oude Maasdijk.

Driel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Driel 4256 inwoners en bestond uit Driel, Berm, Hoenzadriel, Hoorzik, Kerkdriel en Velddriel.

Druten

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Druten 6645 inwoners en bestond uit Druten, Afferden, Deest en Puijflijk.

Duiven

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Duiven 4083 inwoners en bestond uit Duiven, Groesen, Lijkweg, Leuven, Loo, Nieuwgraaf.

Echteld

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Echteld 3219 inwoners en bestond uit Echteld, Eldik, Eldikschenhoek, Hoogbroek, IJzendoorn, Latestein, Ochten, Ooy en Vaalt.

Ede

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ede 38.226 inwoners en bestond uit Ede, Bennekom, De Kade, De Klomp, De Kraats, De Valk, Doesburg, Ederveen, Eschoten, Gelders, Ginkel, Harskamp, Hoekelum, Lunteren, Manen, Meulunteren, Nederwoud, Otterlo, Overwoud, Veenendaal, Veldhuizen, Wekerom, Westeneng.

Eibergen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Eibergen 10.638 inwoners en bestond uit Eibergen, Avest, Beltrum, Holterhoek, Hupsel, Lintvelde, Loo, Mallum, Olden Eibergen, Rekken en Zwolle.

Elburg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Elburg 2557 inwoners en bestond uit de stad Elburg.

Literatuur

  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen 8. Verhalen over vooroorlogse bewoners (2022)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Elburg

Ellecom

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]
  • Wencel Maresch. Oorlog aan de Veluwezoom. Dieren, Ellecom, Laag-Soeren & Spankeren 1940-1945 (2005)
    Boekwerk van 461 p. Na 2005 tenminste eenmaal herdrukt.

Elst

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Elst 9642 inwoners en bestond uit Elst, Aam, De Maat, De Praets, Elden, Koudenhoek, Lent, Lienden, Merm, Reet en Snodenhoek.

Literatuur

  • Jan Brouwer. Strijd om Elst. Aanval 21-26 sept. 1944, tegenaanval 1-6 okt. 1944 (1984)

Epe

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Epe 15.978 inwoners en bestond uit Epe, Boshoek, Dijkhuizen, Ernst, Gene, Gortel, Horthoekerrot, ‘t Laar, Oene, Oosterhof, Ooster-Oene, Tongeren, Vaassen, Vemde, Wachtelenberg, Wissel en Zuuk.

Literatuur

  • Gerrit en Silvie Kamphuis. Gevallen helden. Vliegtuigcrashes in de gemeente Epe 1940-1945 (2016)
  • Marca. Een toevluchtsoord in bangen tijd (1945)
    Over onderduik en verzet in Epe. 
  • J.W.F. Reitsma. Berichtgeving voor Epe in de historische dagen 4-10 mei 1945 (1945)
  • Willem Veldkamp. Verzet in Epe (1995)
  • Willem Veldkamp. Zoo menschonteerend. Het lot van de Joodse Epenaren tijdens de Tweede Wereldoorlog (2020)

Ermelo

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ermelo 18.171 inwoners en bestond uit Ermelo, Elspeet, Horst, Hulshorst, Leuvenum, Nunspeet, Oosteinde, Speulde, Staverden, Telgt, Tonsel, Veldwijk, Vierhouten, Westeinde en  Zoom. 
Aardrijkskundig Woordenboek (1942): “Bovendien aldaar de bevolking van de gestichten ’s-Heerenloo (700), Groot Emaus (360) en Lozenoord (320). Dan nog het gesticht Veldwijk met een bevolking van 900.”

Est en Opijnen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente  Est en Opijnen 966 inwoners en bestond uit Est en Opijnen.

Ewijk

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ewijk 2989 inwoners en bestond uit Ewijk en Winsen.

Gameren

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Gameren 1901  inwoners en bestond uit Gameren en Nieuwaal.

Geldermalsen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Geldermalsen 4810 inwoners en bestond uit Geldermalsen, Het Roth, en Meteren.

Gendringen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Gendringen 11.295 inwoners en bestond uit Gendringen, Breedenbroek, Etten, IJsselhunten, Mechelen, Netterden, Rafelder, Ulft, Varsselder, Voorst, Warm, Wieken.

Gendt

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Gendt 3610 inwoners en bestond uit Gendt, Flieren, Hulhuizen en Kommerdijk.

Gorssel / Gorsel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Gorssel 9371 inwoners en bestond uit Gorssel, Almen, Epse, Eefde, Harfsen, Joppe, Kring van Dorth. Ook lag in deze gemeente Nederlandsch Mettray, een opvoedingstehuis met circa 250 jongeren.

Groenlo

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Groenlo 4730 inwoners en bestond uit Groenlo en Eefsele.

Groesbeek

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Groesbeek 9801 inwoners en bestond uit Groesbeek Berg en Dal, Bruuk, De Ploeg, Heikant, Heilig Land, Horst, Kamp, Knapheide; Lagewald, Nijerf en Plak.

Online

Literatuur

  • G.G. Driessen. Groesbeek 1945-1950. Dorp der verwoesting herrijst (1982)
  • G.G. Driessen. De historie van de Canadese begraafplaats en de Zevenheuvelenweg te Groesbeek 1945 – 1956 (2010)
  • G. Thuring. The Canadian sacrifice = Hun kruizen, onze vrijheid. 1940/1945 – Canada/Holland – 1990. Adegem, Bergen op Zoom, Groesbeek, Holten (1990)

Haaften

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Haaften 2444 inwoners en bestond uit Haaften, Hellouw en Tuil.

Harderwijk

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Harderwijk 18.194 inwoners en bestond uit Harderwijk, Frankrijk, Hierden en Tonsel.

Hattem

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hattem 4990 inwoners en bestond uit Hattem.

Literatuur

  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 5 (2019)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Hattem

Hattemerbroek

Online

  • Onderzoek. Treinbeschieting Hattemerbroek 20 juni 1944. 

Hedel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hedel 1752 inwoners en bestond uit Hedel.

Heerde

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Heerde inwoners en bestond uit Heerd, Assendorp, Hoorn, Hoornerveen, Horsthoek, Markluiden, Rolders, Veen, Veessen, Vorgten, Wapenveld, Werven, Wolbert en Zuppelt.

Heerewaarden / Herwerden

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Heerewaarden 927 inwoners en bestond uit Heerewaarden en Fort St. Andries.

Hemmen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hemmen 221 inwoners en bestond uit Hemmen. Het was destijds qua inwoners de kleinste gemeente van Nederland.  Hemmen ligt zuidoostelijk van Wageningen.

Hengelo (Gelderland)

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hengelo (Gld) 5251 inwoners en bestond uit Hengelo, Bekveld, Dunsborg, Gooi, Keienborg, Noordink en Varsel.

Herwen en Aerdt

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Herwen en Aerdt 5772 inwoners en bestond uit Herwen, Aerdt (Aard), Geitenwaard, Kruisdijk, Lobith, Spijk en Tolkamer.

Herwijnen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Herwijnen 1699 inwoners en bestond uit Herwijnen.

Heteren

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Heteren 4096 inwoners en bestond uit Heteren, Driel en Randwijk.

Heumen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Heumen 2862 inwoners en bestond uit Heumen, Broekkant, Droge, Kluis, Malden en Molenhoek.

Hoenderloo

Literatuur

  • Peter A Veldheer. Tussen “Truppenplatz” en “Fliegerhorst” 1940-1945. De veelbewogen geschiedenis van het dorp Hoenderloo op de Veluwe tijdens de Tweede Wereldoorlog [1983]

Hoevelaken

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hoevelaken 1624 inwoners en bestond uit Hoevelaken.

Horssen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Horssen 1003 inwoners en bestond uit Horssen.

Huissen / Huisen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Huissen 6351 inwoners en bestond uit Huissen, Hoeve, Malburgen en Zand.

Hummelo en Keppel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hummelo en Keppel 3229 inwoners en bestond uit Hummelo, Dremt, Eldrik, Hoog-Keppel en Laag-Keppel.

Hurwenen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Hurwenen 537 inwoners en bestond uit Hurwenen.

Hoven

Hoven ligt aan de westkant van de IJssel bij Zutphen. 

Literatuur

  • C.B. Struppert. Onrust over de Worp. Belevenissen van de bewoners van den linker-IJseloever gedurende de bange jaren 1940-1945. [1945]
    Boek online beschikbaar.

Kerkwijk

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Kerkwijk 1224 inwoners en bestond uit Kerkwijk, Bruchem en Delwijnen.

Kesteren

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Kesteren 4381 inwoners en bestond uit Kesteren, Lede, Opheusden en Oudewaard.

Literatuur

  • J. den Hartog. Helpt u ons? (1945)
    Boek online beschikbaar (Geheugen/Delpher) “Van ons oorspronkelijk voornemen om een opsomming van de namen der slachtoffers te geven zijn wij teruggekomen (…) het zou meer dan pijnlijk wezen, als later bleek dat die lijst onjuist was. (…) Wel staat vast officieel vast, dat in deze gemeente 3 personen van elders en 2 evacués zonder vorm van proces door den vijand zijn neergeschoten. Een inwoner heeft als ondergronds werker voor de vrijheid van ons Vaderland zijn leven gegeven. (…) Na de bevrijding hebben drie kinderen bij hun onschuldig spel den dood gevonden door ontploffing van mijnen en is een volwassene als slachtoffer van mijnen gevallen” (blz.3).

Laag Soeren

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]
  • Wencel Maresch. Oorlog aan de Veluwezoom. Dieren, Ellecom, Laag-Soeren & Spankeren 1940-1945 (2005)
    Boekwerk van 461 p. Na 2005 tenminste eenmaal herdrukt.

Laren

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Laren 6040 inwoners en bestond uit Laren, Ampsen, Barchem, Boschheurne, Exel, Groot-Dochteren, Klein-Dochteren (deels, ander deel bij Lochem) , Langen, Nettelhorst, Ooide, Verwolde en Zwiep. 

Lichtenvoorde

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Lichtenvoorde 8948 inwoners en bestond uit Lichtenvoorde, Harreveld, Lievelde, Vragender en Zieuwent.

Lienden

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Lienden 4333 inwoners en bestond uit Lienden, Bontenmorgen, Ganzer, Hoogmeien, Ingen, Klinkenberg, Luchtenberg, Marsch, Ommeren  en Ommerenveld.

Lochem

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Lochem 5802 inwoners en bestond uit Lochem, Armhoede en Klein Dochteren (deels, ander deel bij Laren, GLD).

Maurik

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Maurik 4148 inwoners en bestond uit Maurik, Ek en Wiel, Ganzert, Homoet, Ravenswaai en Rijswijk.

Millingen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Millingen 3250 inwoners en bestond uit Millingen.

Nederhemert

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Nederhemert 968 inwoners en bestond uit Nederhemert en Zuid-Nederhemert.

Neede

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Neede 6359 inwoners en bestond uit Neede, Broeke, Hoonte, Loehuizen, Noordijk en Ruwenhof.

Literatuur

  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 4 [2018]
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Neede.

Nijkerk

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Nijkerk 11.405 inwoners en bestond uit Nijkerk, Appel, Holk, Holkerveen, Luzool, Nijkerkerveen, Slichtenhorst en Wullenhoven.

Literatuur

  • Anton van Renssen. ‘Gekkop’. Hoe burgemeester Zwaantinus Bruins Slot Nijkerk de oorlog doorloodste (2020)
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 4 [2018]
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Nijkerk.
  • Ab van Straalen. De Joodse gemeenschap van Nijkerk in de periode 1926-1945 (2007)

Nijmegen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Nijmegen 98.560 inwoners en bestond uit Nijmegen, Driehuizen, Hatert, Hees, Hengstdal, Kwakkenburg, Mariënboom, Neerbosch en St. Anna.

Online

Literatuur

  • [s.n.]. De ramp. Nijmegen dinsdag 22 februari 1944. Fotoreportage van het bombardement van Nijmegen [ca. 1950]
  • [s.n.]  Routeboekje brandhaarden bombardement Nijmegen 22 februari 1944 [2014]
  • Frits Abrahams … [et al.]. Een zonnige voorjaarsdag. Nijmegen, 22 februari 1944 (2004)
  • Alfons E. Brinkhuis. De fatale aanval. 22 februari 1944. De waarheid over de mysterieuze Amerikaanse bombardementen op Nijmegen, Arnhem, Enschede en Deventer (1984)
  • [Communicatiebureau directie Inwoners (samenst.)]. Geraakt in het hart. Nijmegen 22 februari 1944 (2000)
  • Frank Eliëns. Voor Joden verboden. Hoe de joodse gemeenschap uit Nijmegen verdween 1940-1945 (2021)
  • Willem van het Hekke en J. Lummen. Ter nagedachtenis en ter bezinning. Oorlogs- en verzetsmonumenten in Nijmegen en omgeving / Remember and reflect. War and resistance monuments in Nijmegen and environs (1989)
  • [Rob Hoogveld (samenst.)]. Nijmegen zoals het was, werd en is. Waalstad voor en na 1944 (1994, herdruk 2001)
  • Bart Janssen. De pijn die blijft. Ooggetuigenverslagen van het bombardement van Nijmegen 22 februari 1944 (2009, heruitgave [2019])
  • Bart Janssen. Het verdriet van Nijmegen 1940-1945. Slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog [2019].
    1395 pagina’s tellend boek over de oorlogsdoden die in Nijmegen vielen.
  • A. Lammerts van Bueren. De verwoesting van een oude keizersstad. Oorlogsrampen over Nijmegen 1940-1945 [1946].
  • Anneke Nolet. Vrouwen en verzet. In het Rijk van Nijmegen, 1940-1945 [2020]
  • Joost Rosendaal. Nijmegen ’44. Verdriet en verwerking (20009)
    Herziene en bewerkte Engelse vertaling: The destruction of Nijmegen, 1944. American bombs and German fire [2014]
  • G. Thuring, J. Heij. Verdwenen kerkhoven = Vanished (temp)cemeteries. 1944, Market Garden, 1989. Molenhoek, Nebo, Sophiaweg. Nijmegen area, Holland (1989)
  • Brigitte Weusten. Vraag niet alleen om mijn bevrijding. Het leven van Daniel van Vugt, 1896-1945 (2005)
    Biografie over de Nijmeegse gynaecoloog en verzetsman Van Vugt.
  • Márgitka van Woerkom (red.).  En toen vielen de bommen! Herinneringen aan het bombardement op Nijmegen 22 februari 1944 (1994)

Ochten

Literatuur

  • Historische Kring Kesteren en Omstreken. Ochten 1939-1945. Mobilisatie, evacuatie en wederopbouw van Eldik, Ochten en IJzendoorn [1985]
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 9 (2023)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Ochten

Oene

Dorp in de toenmalige gemeente Epe. 

Literatuur

  • Teunis Nooteboom, Jan Kiesbrink. Angst en spanning rond Oene. De vliegtuigcrash op 22 juni 1944 en wat daarna gebeurde (2009)
  • Jan Kiesbrink, Teunis Nooteboom. Bombardement op Oene. Verklaring militair doel, slachtoffers, schade en verhalen (2015)

Oldebroek

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Oldebroek 10.177 inwoners en bestond uit Oldebroek,

Bovenstreek, Bovenveen, Broekdijk, De Spronk, Eekt, Gelderse Dijk, ‘t Harde (deels, ander deel in gem. Doornspijk), Hattemerbroek, Het Loo, Lapstreek, Molecaten, Oldhorst, Posthoorn, Veldbuurt-Spronk, Veldbuurt-Wezep, Voskuil, Wezep en Zwaluwenburg.

Literatuur

  • Dick Breedijk. Wie herdenken we in en om Oldebroek [2015]
    Boekwerk van 520 p.  Bevat namen en portretten oorlogsdoden. Digitale update maart 2023 
  • Wolter Noordman. De vijftien executies, liquidaties aan de IJsseloever april 1945 (2015)

Oosterbeek

Literatuur

  • Ron Wenting, Roland de Kwant. Vergeten is ballingschap, gedenken verlossing. Gedenkboek Oosterbeekse oorlogsslachtoffers 17 september – 1 november 1944 (1e druk 2015, 3e geheel herziene druk 2021)

Ophemert

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ophemert 1243 inwoners en bestond uit Ophemert en Zennewijnen.

Overasselt

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Overasselt 2474 inwoners en bestond uit Overasselt, Balgooi, Heide, Keent, Nederasselt, Worsem en Valenberg.

Pannerden

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Pannerden 1568 inwoners en bestond uit Pannerden en Lobberden.

Poederoijen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Poederoijen 1284 inwoners en bestond uit Poederoijen en Aalst.
Kasteel Loevestein lag in deze gemeente. 

Putten

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Putten 9371 inwoners en bestond uit Putten, Bijsteren, Diermen, Gerven, Halvinkhuizen, Hel, Hoef, Huinen, Huinerbroek, Huinerwal, Koudhoorn, Krachtighuizen, Norden, Nulde en Veenhuizerveld.

Online

Literatuur

  • Piet Dekker en Gert van Dompseler. Van naam tot nummer – slachtoffers van de Puttense razzia (2014)
  • K. Friso. “Als daar met moord en brand…” – Een beschrijving van de gebeurtenissen in Putten op 1 en 2 oktober 1944 [s.a.]
  • Koos Groen en Willem G. van Maanen. Putten op de Veluwe – het spoor terug naar de tragedie van 1944 (1977)
  • Madelon de Keizer. Putten – de razzia en de herinnering (1999)
  • Petra Veer (red.). Vergeven nooit vergeten. Het verhaal van Jannes Priem (1e druk 2005, 5e verbeterde druk 2012) Online beschikbaar (PDF)
  • Tj. Wouters (red.). Op dat het nageslacht het wete – gedenkboek voor de mannen die op 2 october 1944 uit ons Dorp werden weggevoerd (1948)

Renkum

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Renkum 22.111 inwoners en bestond uit Renkum, Doorwerth, Heelsum, Heveadorp, Oosterbeek en Wolfheze.

Online

Literatuur

  • Ron Wentink, Roland de Kwant en Geert Maassen. Vergeten is ballingschap, gedenken verlossing. Oosterbeek herdenkt zijn doden. 1940 – 1945 (2021)

Rheden

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Rheden 28.263 inwoners en bestond uit Rheden aan de IJssel, De Steeg, Dieren, Ellecom, Laag/Soeren, Spankeren, Velp en Havikerwaard.

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]

Rossum

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Rossum 1452 inwoners en bestond uit Rossum.

Rozendaal

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Rozendaal 401 inwoners en bestond uit Rozendaal en het buurtschap Terlet.

Literatuur

  • J.O. van der Wal. Slachtoffers van de Rozendaalse Emmapyramide – Velps gevangenisleven in de winter van ’44-’45 en de na-oorlogs speurtocht naar vermisten (1997)

Ruurlo

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ruurlo 4656 inwoners en bestond uit Ruurlo, Brinkmanshoek, Brouwershoek, Bruil, Everwenninkhoek, Formerhoek, Garvelinkhoek, Haar, Heurne, Leuzinkbrink, Nieuwenhuishoek, Winkelerhoek, Wissinkhoek en Zieuwen.

Scherpenzeel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Scherpenzeel 2150 inwoners en bestond uit Scherpenzeel.

Spankeren

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]
  • Wencel Maresch. Oorlog aan de Veluwezoom. Dieren, Ellecom, Laag-Soeren & Spankeren 1940-1945 (2005)
    Boekwerk van 461 p. Na 2005 tenminste eenmaal herdruk

Steenderen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Steenderen 3735 inwoners en bestond uit Steenderen, Baak, Bronkhorst, Covik, Olburgen, Rha en Toldijk.

Tiel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Tiel 13.091 inwoners en bestond uit Tiel.

Literatuur

  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen 8. Verhalen over vooroorlogse bewoners (2022)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Tiel

Online

Ubbergen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Ubbergen 5589 inwoners en bestond uit Ubbergen, Beek, Berg en Dal, Erlekom, Kekerdom, Leut, Ooi, Smorenhoek en Zandpol.

Vaassen

Dorp in de toenmalige gemeente Epe.

Literatuur

  • R.E. Taselaar. April-meistaking 1943 en het oorlogsmonument in Vaassen (2008)

Valburg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Valburg 6989 inwoners en bestond uit Valburg, Andelst, Breedestraat-Onderstal, Gekvoort, Loenen, Oosterhout, Slijk-Ewijk en Zetten. 

Varik

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Varik 1139 inwoners en bestond uit Varik en Heeselt.

Varsseveld

Online en literatuur

Literatuur

  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red.). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 7 (2021)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Varsseveld

Velp

Plaats in de gemeente Rheden.

Literatuur

  • [Diverse auteurs]. 1940-1945 Oorlog, vervolging en verzet in Rheden en omgeving [s.a]
  • J.O. van der Wal. Slachtoffers van de Rozendaalse Emmapyramide. Velps gevangenisleven in de winter van ’44-’45 en de na-oorlogse speurtocht naar vermisten (1997)

Voorst

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Voorst 15.493 inwoners en bestond uit Voorst, De Vecht, Gietelo, Hogewoud, Klarenbeek, Noord-Empe, Posterenk, Rijbroek, Stenenkamer, Terwolde, Teuge, Twello, Uithagen en Wilp.

Vorden

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Vorden 4835 inwoners en bestond uit Vorden, Delden, Linde, Mossel en Veldwijk.

Literatuur

  • Freerk Boekelo en Robert Ellenkamp. De 20 geallieerde gezichten van Vorden (2022)

Vuren

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Vuren 1735 inwoners en bestond uit Vuren en Dalen.

Waardenburg

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Waardenburg 1587 inwoners en bestond uit Waardenburg, Neerijen en Snelleveld.

Wadenoijen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Wadenoijen 1975 inwoners en bestond uit Wadenoijen, Drumpt, Papesteeg en Passewaai.

Wageningen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Wageningen 15.117 inwoners en bestond uit Wageningen, Eng en Nude.

Online

Wamel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Wamel 6168 inwoners en bestond uit Wamel, Beneden-Leeuwen, Boven-Leeuwen, Hoogeveld, Liesbroek, Leeuwen.

Warnsveld

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Warnsveld 4635 inwoners en bestond uit Warnsveld, Baronsbergen, Leesten, Vierakker, Warken en Wichmond. In Warnsveld zelf lag het “krankzinnigengesticht Groot-Graffel”, met 600 verpleegden.  

Literatuur

  • Ina Brethouwer. Dat offer is groot geweest, Warnsveld voor gevallenen (2020)
    Bevat slachtofferlijsten.
  • Comité Herdenkingen Tweede Wereldoorlog Warnsveld. Warnsveld 1940-1945, herinneringen aan oorlog en bevrijding (2015)
    Bevat slachtofferlijsten.
  • GGNet. In blijvende herinnering, naar aanleiding van onthulling gedenkteken vermoorde joodse patiënten.
    Bevat slachtofferlijsten.
  • Tine Zwamborn. De bevrijding van Warnsveld en zijn buurtschappen (2 april – 5 april 1945) (2000)
    Bevat slachtofferlijsten.

Wehl

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Wehl 3609 inwoners en bestond uit Wehl, Achterwehl, Broek, Heidekant en Meerenbroek. e.o.

Westervoort

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Westervoort 2502 inwoners en bestond uit Westervoort, Hoogeind en Pals.

Literatuur

  • Bert Kerkhoffs. Westervoort 1940-1945. Tussen bezetting en bevrijding (1985)

Wijchen / Wychen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Wijchen 7738 inwoners en bestond uit Wijchen, Alverna, Bullenkamp, Hoogbroek, Niftrik, Passenrot, Valendries en Woezikrot.

Winterswijk

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Winterswijk 19.834 inwoners en bestond uit Winterswijk, Brinkheurne, Henksel, Huppel, Korle, Kotten, Meddo, Miste, Ratum en Woold.

Literatuur

  • H.B. Aalders, J.G. Ruwhof. Herinneringen aan de bevrijding van Winterswijk [ca 1946]
    Boek online beschikbaar. Bevat beschrijvingen van bombardementen met dodelijke slachtoffers
  • [Henk Krosenbrink … et al. (red)]. Winterswijk in de Tweede Wereldoorlog (1985)
  • Eppo Kuipers. Er was zoveel werk nog te doen… Tante Riek en oom Piet in de jaren ’40-’45 (1988)
    Over het gereformeerde verzetsechtpaar Heleen Kuipers-Rietberg (tante Riek) en Piet Kuipers (oom Piet).
  • W.D. Lelieveld. Winterswijk in oorlogstijd, 10-5-1940-31-3-1945; een terugblik [1946]
  • Frits Rijksbaron, Esther Shaya en Gert Jan de Vries (red). Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners. 2 (2016)
    Verhalen die zich afspeelden in de woningen van joden, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over o.a. Winterswijk
  • Frits Rijksbaron [et al.]. Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners. 3 [2017]
    Over o.a.  Winterswijk
  • Frits Rijksbaron [et al.] . Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 4 [2018]
    Over o.a. Winterswijk. 
  • Frits Rijksbaron [et al.]. Joodse huizen. Verhalen over vooroorlogse bewoners 5 (2019)
    Over o.a. Winterswijk.
  • Mirjam Schwarz en Hans Bouman. Ik hoop dat alles weer gewoon wordt. Het aangrijpende verhaal van een Joods meisje in Winterswijk tijdens de Tweede Wereldoorlog [2020]
    NIOD: “Het dagboek van de Joodse Thea Windmuller is de rode draad in dit boek dat gaat over liefde in oorlogstijd en de ondergang van een florerende Joodse gemeenschap in een grensdorp met een grote NSB-aanhang.”
  • Henk Vis, m.m.v. Mirjam Schwarz.“We hebben ze allemaal gekend …” Bij de namen van de vermoorde joodse inwoners van Winterswijk, een gedenkboek, opgedragen aan allen die hier genoemd worden en hun families [2017, 2de herziene en uitgebreide druk]

Wisch

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Wisch 11.476 inwoners en bestond uit Binnenheurne, Heelweg, Kruishoek, Lichtenberg, Nieuwdorp, Silvolde, Sinderen, Terborg, Varsseveld, Voorbroek en Westendorp.

Woeste Hoeve

Online

Literatuur

  • Henk Berends. Woeste Hoeve. 8 maart 1945 (1995)
    Reconstructie in woord en beeld van de massa-executie van 117 Nederlanders bij Woeste Hoeve op 8 maart 1945 naar aanleiding van een aanslag op een Duitse auto waarin de Höhere SS- und Polizeiführer Rauter zat.

Wolfheze

Dorp in de gemeente Renkum, met het “Christelijk Krankzinnigengesticht” (ca. 765 bewoners in 1942) en  het Tehuis voor Blinden (70 bewoners, 1942). 

Zaltbommel

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Zaltbommel 4212 inwoners en bestond uit Zaltbommel.

Zelhem

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Zelhem 6830 inwoners en bestond uit Zelhem, Halle, Heidenhoek, Heurne, Oosterwijk, Velswijk, Wassinkbrink en Winkelshoek.

Literatuur

  • Arend Hulshof. Rijpstra’s ondergang. Het lot van een burgemeester in oorlogstijd (2016)
    Speurtocht naar de toedracht en achtergronden van de arrestatie en dood van Johan Rijpstra, tijdens de Tweede Wereldoorlog burgemeester van Zelhem.
  • Mr H.J. Steenbergen-Stichting. Voor altijd 21. Neergestorte vliegtuigen in Zelhem tijdens de Tweede Wereldoorlog.
    Bevat slachtofferlijst.

Zevenaar

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Zevenaar 7548 inwoners en bestond uit Zevenaar, Babberich (Babberik), Griet, Holthuizen, Kwartier en Ooi.

Online

Zoelen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Zoelen 2263 inwoners en bestond uit Zoelen, Bergakker, De Woerd, Kapel-Avezaat en Kerk-Avezaat.

Zuilichem

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Zuilichem 1150 inwoners en bestond uit Zuilichem.

Zutphen

Op 1 januari 1942 telde de gemeente Zutphen 21.275 inwoners en bestond uit Zutphen en Hoven.

Online

Literatuur

  • Corinne Abbas, bewoner Schilderswijk. Joodse bewoners in de Schilderswijk-Zutphen (2021). 
    Bevat namenlijst oorlogsdoden.
  • Niek Megens. Zutphen. De verdwenen stad. Voor, tijdens en na het bombardement van 14 oktober 1944 (2022)
    Persoonlijke verhalen ondersteund door archiefmateriaal.
  • Jan Tijken. 40 jaar geleden. Het verzet en de bevrijding in Zutphen 1940-1945 (1985)
  • Zuylen, L.F. van, Palestinapioniers in Twente, 1933-1945 – een vergeten hoofdstuk, Twente Akademie, 1995

Zwiep

Literatuur

  • Hiddink-Dijkman. 1940-1945, onderduiken in Zwiep. Herinneringen van onderduikers, hun gastheren en -vrouwen in de buurtschap Zwiep bij Lochem (1985)

 

Bronnen: eigen collectie, catalogi bibliotheek NIOD, Koninklijke Bibliotheek
Samenstelling: Ludmilla van Santen, met medewerking van Bart FM Droog en René ten Dam